Miyerkules, Mayo 29, 2024

Dalawang sagot sa palaisipan

DALAWANG SAGOT SA PALAISIPAN

tanong sa Pahalang ay Nota sa musika
tanong sa Pababa: Pangalan ng babae
ang sagot sa Pababa ay MINA o TINA
ang sagot naman sa Pahalang ay MI TI

parehong tama kahit ano ang isagot
baligtarin man ang Pahalang at Pababa
parehong tama kaya di ka manlalambot
sa ganyang kaiga-igayang larong diwa

ang ganito'y ngayon ko lamang naengkwentro
alinman sa dalawa ang iyong itugon
ay tumpak, makuha man ang sagot sa dyaryo
bukas ay walang alinlangang tama iyon

salamat sa anong sayang palaisipan
at diwa animo'y kinikiliti lamang

- gregoriovbituinjr.
05.29.2024

* 21 Pahalang at 21 Pababa
* palaisipan mula sa pahayagang Pilipino Star Ngayon, Mayo 29, 2024, pahina 14

Martes, Mayo 28, 2024

Isdang espada pala'y tagan

ISDANG ESPADA PALA'Y TAGAN

tanong pahalang ay ISDANG ESPADA
di ko alam iyon, ah, limang letra
kaya pababa'y sinagutan muna
iyon, isdang espada'y TAGAN pala

tiningnan ko sa isang diksyunaryo
kung ano nga bang kahulugan nito
isda, nguso'y parang lagari, sakto
ito na nga ang sagot sa tanong ko

isdang espada, ang nguso'y lagari
na sa kanyang kalaban ay panghati
o depensa laban sa katunggali
pag natusok nito'y baka masawi

walang duda, isdang espada'y TAGAN
bagong dagdag sa ating kaalaman
magagamit sa tula, kwentong bayan,
dula at pabula sa panitikan

- gregoriovbituinjr.
05.29.2024

* 25 Pahalang - isdang espada
* palaisipam mula sa pahayagang Abante, Abril 2, 2024
tagan - isdang tabang (Pritis microdon) na may mahabang nguso na parang lagari, humahaba ng 1 metro, abuhin ang sapad na katawan na may maraming tinik na maliliit, kulay tsokolate, at dilaw ang dulo (mula sa UP Diksiyonaryong Filipino, Ikalawang Edisyon, pahina 1200)

Sabado, Mayo 25, 2024

Pagngiti sa pagwawangis

PAGNGITI SA PAGWAWANGIS

pag may kakaibang nabasang talinghaga
lalo't kayganda'y mapapangiti kang sadya
animo'y nakikiliti ang iyong diwa
napapaisip sa alindog ng salita

tulad na lang ng tayutay na pagwawangis
o simile, na matulaing binibigkis
bakit puso mo'y gaya ng bato sa batis
pinaluluha mo ako ng labis-labis

kapara mo'y talangka sa laot ng lumbay
katulad ko'y bituin sa langit ng malay
ang gerilya'y tulad ng makatang mahusay
parang tulang di madalumat ng kaaway

pangako ng trapo'y parang dampi ng hangin
laging napapako kundi man nakabitin
sa ChaCha ang bayan ay parang nasa bangin
bantang ibenta sa dayo ang lupa natin

sa ganitong tayutay ay napapangiti
pagkat sa larang ng tula ako'y masidhi
sa pagkatha nito'y di dapat magmadali
na paksa'y inaalam muna't sinusuri

- gregoriovbituinjr.
05.26.2024

* litrato mula sa app game na Word Connect

Sudoku - larong palatambilang

SUDOKU - LARONG PALATAMBILANG

ang palatambilang ay larong diwa
na sa ating utak ay naghahasa
tulad ng sudokung nakatutuwa
sapagkat ito'y nagbibigay sigla

sa bawat larong diwa tulad nito
ay pinag-iisip talaga tayo
ilalagay mo ang wastong numero
sa isang linyang walang kapareho

ang bilang isa hanggang bilang siyam
pahalang, pababa, o pahilis man
at tatlo-tatlong bloke ng tambilang
ay ilagay sa tamang kalalagyan

pag in-add ang munero bawat linya
sumatotal ay apatnapu't lima
pag may parehong numero sa linya
ayusin mo pagkat iya'y mali na

sa ganitong larong diwa, salamat
at isipan ay di pinupulikat
sapagkat naeehersisyong sukat
lalo't nabuo't nasagutang lahat

- gregoriovbituinjr.
05.26.2024

Huwebes, Mayo 23, 2024

Ipasa ang klase

IPASA ANG KLASE

sabi nila, mag-aral kang maigi
upang kinabukasan mo'y bumuti
kaya huwag mong ibagsak ang klase
ginawa nila lahat ng diskarte
upang umahon sa pagiging pobre

lalo't magulang mo'y todo ang kayod
pinagkakasya ang mababang sahod
minsan, sa amo pa'y naninikluhod
nang makabale't may maipamudmod
sa anak na sa pag-aaral lunod

kapitalismo kasi ang sistema
na ang edukasyon ay bibilhin pa
dapat pag-ipunan ang matrikula
kayod-kalabaw sina ina't ama
pahalagahan mo ang hirap nila

pag sistemang bulok ay napalitan
at naging makatao ang lipunan
edukasyon ay di na kalakalan
di tubo ang misyon ng paaralan
kundi kagalingan ng mamamayan

- gregoriovbituinjr.
05.23.2024

* litrato mula sa app game na Word Connect

Linggo, Mayo 19, 2024

May tatlong serbesa roon

MAY TATLONG SERBESA ROON

may tatlong serbesa pala roon
ayon ito sa app na Word Connect
tagay lang tayo pag may okasyon
katoto, kita muna'y bumarik

pulutan ma'y samplatitong mani
mahalaga'y magkakumustahan
sa tagay ay huwag magmadali
lalo na't masaya ang huntahan

tigisa't kalahating serbesa
kung iyon talaga'y hahatiin
ngunit magkwentuhan lang talaga
tatlong serbesa'y di naman bitin

maya-maya'y uwi na ng bahay
antok na lamang ang hinihintay

- gregoriovbituinjr.
05.19.2024

Makakatago pa ba?

MAKAKATAGO PA BA?

makakatago ba tayo kay Kamatayan
gayong lahat naman ng tao'y mamamatay
di lang batid kung paano, kailan, saan
ang mahalaga'y paano tayo nabuhay

kayrami nang mga nangamatay sa sakit
habang marami pa'y dahil sa aksidente
ang iba'y nakaranas ng pagmamalupit
kaya bumigay ang kalusugan, ang sabi

oras na ba talaga ng mga pinaslang?
gayong kaya nangamatay, sila'y inambus?
o ang naaksidente'y sa bangin nalaglag?
pagkat nawalan ng preno, tsuper ba'y tulog?

maaakyat kaya natin ang sampung bundok
masisisid ba natin ang laot ng dagat
upang takasan si Kamatayan sa tuktok
o sa kailalimang di ko madalumat

ika nila, kung oras mo na, oras mo na
di na ubra kay Kalawit ang patintero
wala ka nang mapagtataguan talaga
kay Kamatayan kung oras mo na sa mundo

- gregoriovbituinjr.
05.19.2024

* litrato mula sa app game na Word Connect

Biyernes, Mayo 17, 2024

Naabot na ang Level 6000

NAABOT NA ANG LEVEL 6000

nakagiliwan ko ang app game na Word Connect
na nilaro santaon na'ng nakararaan
madaling araw pa'y walang patumpik-tumpik
nilalaro iyong tila aking agahan

sa salitang Ingles, ilan ang mabubuo
mula sa mga letrang doon nasasangkot
sa larong ito sadyang ako'y narahuyo
at ngayon, sa level six thousand na'y umabot

ang lebel na iyon ay parang gantimpala
sa isang manlalarong taga sa panahon
animnalibong laro'y sinagutang sadya
na para bagang iyon ay isa kong misyon

nilalaro lang iyon sa patay na oras
madaling araw, pagbangon bago magkape
maraming salitang natutunan kong wagas
daghang salamat ang tangi kong masasabi

- gregoriovbituinjr.
05.17.2024

Linggo, Mayo 12, 2024

Palatambilang

PALATAMBILANG

palaisipan sa numero o palatambilang 
ang sa pahayagan ay lagi kong inaabangan
na bukod sa krosword, palatambilang ang libangan
tulad ng sudoku't aeitmerik na kainaman

umaga'y bibili agad ng diyaryo sa kanto
bago pa basahin ang tampok na ulat at isyu
kasabay ng pandesal sasagutin muna ito:
hanap-salita, krosword, aritmetik at sudoku

sa kabila ng social media, uso pa rin dine 
ang pamamayagpag ng diyaryo kong nabibili
tulad ng Pang-Masa, Bandera, Abante, Remate
na tinatawag minsang "literature in a hurry"

salamat sa palatambilang na may laang sigla
na tila arawang ehersisyo sa ating diwa

- gregoriovbituinjr.
05.12.2024

Biyernes, Mayo 10, 2024

Paksa ng abang makata

PAKSA NG ABANG MAKATA

kayraming paksang nalilirip
ngunit mahirap ding mag-isip
paanong masa'y masasagip
at uring obrero'y mahagip

ang makatang tapat sa uri
at laban sa mapang-aglahi
babakahin ang naghahari
sasagipin ang api't lahi

simpleng bagay ay tinutula
buhay ng dukha, hampaslupa
laban ng uring manggagawa
ang mga dumatal na sigwa

ang matalinghagang tanawin
mga bundok na lalandasin
nangyaring di lubos isipin
maging makabagbag-damdamin

kahit kumain man ng tutong
ulam man ay tuyo at kangkong
buhay ay tuloy ang paggulong
mga paksang di urong-sulong

nasa'y sistemang makatao
itayo'y lipunang obrero
sa kapwa'y pagpapakatao
madalas paksa hanggang dulo

- gregoriovbituinjr.
05.10.2024

* litrato mula sa app game na Word Connect

Lunes, Mayo 6, 2024

Palaisipan

PALAISIPAN

kayraming palaisipang dapat masagot
kaya ang noo natin ay pinagkukunot
tanong minsang sa puso't diwa'y kumukurot
pag di ka makatugon, nakapanlalambot

may mga tanong sa krosword, maging sa klima
na madalas di magkasundo sa siyensya
kaya minsan, ikaw na lang ang magpasensya
kung tugon ay madadala ba ng konsensya

ang kahulugan ng salita'y hahanapin
aklatan at kalupaa'y hahalughugin
kung marapat, mga bundok ay liliparin
ilalim man ng dagat ay gagalugarin

noong unang panahon, walang eroplano
subalit may kometang pumasok sa mundo
anong tugon dito ng sinaunang tao
noon pa'y palaisipan ang mga ito

ang mahalaga'y may makuha tayong tugon
inaral man iyon ng mga aghamanon
may bagong tuklas sa pagdaan ng panahon
na mababatid din ng tao sa paglaon

- gregoriovbituinjr.
05.07.2024

Linggo, Mayo 5, 2024

Salita

SALITA

napakahalaga ng salita
dito tayo nagkakaunawa
may ibig sabihin ang kataga
sa pakikipag-usap sa kapwa

salitang sinasambit ng bibig
katagang sinasambot ng kabig
sa harana'y handog ng pag-ibig
sa dukha'y hiyaw nang kapitbisig

mga salitang dapat masulat
kwento, sanaysay, tulang may sukat
at tugmang sa masa'y mapagmulat
akdang sa aklat ay mabubuklat

at mabasa sa mga aklatan
mga balita sa pahayagan
sa paghibik ng may karamdaman
sa tsismisang nauulinigan

wikang pambansa'y ating linangin
sariling salita ang gamitin
pati na sa tulang bibigkain
sa harap ng madla upang dinggin

- gregoriovbituinjr.
05.06.2024

* litrato mula sa app game na Word Connect

Biyernes, Mayo 3, 2024

Engkanto at maligno

ENGKANTO AT MALIGNO

sa palaisipang ito
ay talagang nakita ko
kahulugan ng engkanto
ang lumabas ay maligno

maligno'y ano ba naman
kundi pangit na nilalang
pinalabas sa sinehan
at pati sa panitikan

ngunit engkanto'y enchanted
animo'y kaakit-akit
may diwatang maririkit
kakaiba ang daigdig

ang diwata'y maligno ba
sila'y kaygagandang nimpa
kaya nakapagtataka
kung engkanto'y maligno na

maligno'y tulad ng aswang
tiyanak, kapre, tikbalang
na sadyang katatakutan
na ugali'y mapanlamang

sila'y pawang mapanakit
upang tao'y magkasakit
malas ang kanilang bitbit
at sila'y sadyang kaylupit

doon nga sa Enkantadia
ada'y kahali-halina
animo'y mga diyosa
patas pang palakad nila

ang engkanto'y di maligno
sa pakahulugang ito
kaya ang krosword na ito
ay dapat namang iwasto

- gregoriovbituinjr.
05.04.2024

* palaisipan mula sa pahayagang Abante, Mayo 2, 2024, pahina 11