Miyerkules, Enero 29, 2025

Paruparong dilaw pala'y alibangbang

PARUPARONG DILAW PALA'Y ALIBANGBANG

may bar noon sa Santa Mesa
noong ako'y talubata pa
na nagngangalang Alibangbang
na minsan ko ring tinambayan

narinig din noong malimit
ang isang popular na awit
ang "Sitsiritsit, Alibangbang"
at "Salaginto, Salagubang"

subalit iyang alibangbang
pala'y kayraming kahulugan
isa'y dilaw na paruparo
na sa krosword ay nabatid ko

tanong sa Dalawa Pababa
ay Dilaw na Paruparo nga
ang tamang sagot: Alibangbang
salamat sa palaisipan

alibangbang na nadalumat
sa kwento't tula'y isusulat
sa makata, ito na'y misyon
nang sa kamalayan bumaon

- gregoriovbituinjr.
01.30.2025

* krosword mula sa pahayagang Abante, Enero 30, 2025, p.7
* alibangbang: a small, yellow-winged butterfly, mula sa kawing na https://www.tagaloglang.com/alibangbang/ 

Timawa

TIMAWA

Dalawampu't apat Pahalang: Patay-gutom
aba'y TIMAWA yaong lumabas na tugon
ngunit ang timawa sa ating kasaysayan
ay yaong lumaya na sa kaalipinan

panggitnang uri sa uripon at tumao
mandirigma sa lipunang piyudalismo
iyan ang timawa sa historya ng bansa
ngunit ngayon, timawa ang mga kawawa

bakit nangyaring salita'y nagbagong anyo
kaningningan ng salita'y biglang naglaho
ang mga timawa'y malayang tao dati
ngayon, salitang ito'y nawalan ng silbi

timawa'y nagugutom na't namamalimos
ang malayang mandirigma'y naghihikahos
uring kabalyero'y nawalan na ng dangal
malaya nga subalit parang nasa kural

- gregoriovbituinjr.
01.29.2025

* mula sa pahayagang Bulgar, Enero 29, 2025, p.8
* uripon - alipin; tumao - maharlika

Lunes, Enero 27, 2025

Pandesal at sudoku

PANDESAL AT SUDOKU

kay-aga kong nag-almusal
ng sudoku at pandesal
kasama'y nilagang tsaa
na ininom kapagdaka

agahan mang anong payak
ang labi'y napapalatak
sa pagputok nitong araw
ay natatanggal ang ginaw

sa sudoku nagsasagot
may pandesal na kaylambot
na nabiling sampung piso
sa panaderya sa kanto

at nag-ehersisyo na rin
bago pa ako kumain
kalusuga'y iniisip
kahit kayraming nalirip

anong paksang itutula
kaugnay sa maralita
ang dinastiya'y wakasan
ang trapo'y sa basurahan

- gregoriovbituinjr.
01.28.2025

Biyernes, Enero 24, 2025

Tagas, tagis, tagos

TAGAS, TAGIS, TAGOS

hanapin kung saan may tagas
upang ito'y agad malutas
pag may tubig na lumalabas
presyo nito'y tiyak tataas

paghandaan ang pagtatagis
ng talino o kaya'y kalis
ang utak mo'y dapat mabilis
pati kilos nang di magahis

ang liwanag ay tumatagos
sa karimlang di pa nalubos
ramdam man ay panggigipuspos
ay patuloy pa ring kikilos

tagas, tagis, tagos, salita
yaong lubos kong naunawa
upang tula'y aking makatha
lalo't tumutulay sa diwa

- gregoriovbituinjr.
01.25.2025

* krosword mula sa pahayagang Pilipino Star Ngayon, 12.16.2024, p.10

Martes, Enero 21, 2025

Iras at agas-as

IRAS AT AGAS-AS

bagamat narinig ko na sa lalawigan
pag di ginagamit ay di na matandaan
may salitang sa krosword ko unang nalaman
palibhasa'y tanong na dapat masagutan

Siyam Pahalang - 'Paggawa ng asin': IRAS
sa Dalawampu't Tatlo Pababa: AGAS-AS
yaong 'Ingay ng hangin', buti't nawawatas
nitong diwa't wastong sagot ay nakakatas

IRAS at AGAS-AS, malalim na salita
na nang mabatid ay ginamit na sa tula
wala man ang talasalitaan kong sadya
ay nasagot pa rin ang hanap na kataga

kasi naman ay palaisipan ang hilig
pagmamasdan ang krosword, sadyang nakatitig
mata, diwa't pluma, walang galaw ang bibig
at pag nabuo animo'y nakapanlupig

- gregoriovbituinjr.
01.21.2025

* krosword mula sa Pilipino Star Ngayon, 12.16.2024, p.10

Linggo, Enero 19, 2025

Kakanggata, pinakadiwa

KAKANGGATA, PINAKADIWA

tanong sa palaisipan: Pinakadiwa
dalawampu't siyam pahalang ang salita
lumabas na sagot doon ay: kakanggata
na katas ng niyog mula sa unang piga

yaong unang piga ang pinakamalapot
na katas ng niyog mula pinong pagkudkod
ng kakaning puti mula sariwang niyog
na gamit sa pagluluto, pinakabuod

malaking hamon ang palaisipang iyon
sadyang matalinghaga ang nasabing tanong
ngunit nababatid ng makatang tumugon
kakanggata yaong pinakadiwa niyon

bago't dagdag kaalaman para sa akin
upang iukit sa tulang malimit gawin
kakanggata yaong esensyang hahanapin
o kaya naman ay kakapain sa dilim

- gregoriovbituinjr.
01.19.2025

* mula sa pahayagang Abante, Enero 19, 2025, p.7

Biyernes, Enero 17, 2025

Tampipì

TAMPIPÌ

sa krosword ko lang muling nakita
ang salitang kaytagal nawalâ
sa aking isip ngunit kayganda
upang maisama sa pagtulâ

labimpito pahalang: bagahe
at naging sagot ko ay: TAMPIPÌ
kaylalim na Tagalog kung tingni
na kaysarap bigkasin ng labì

sa Batangas ko unang narinig
sa lalawigan ng aking tatay
tampipì ang lagayan ng damit
maleta o bagahe ngang tunay

nababalikan ang nakaraan
sa nawalang salitang ganito
ay, salamat sa palaisipan
muling napapaalala ito

- gregoriovbituinjr.
01.18.2024

* krosword mula pahayagang Pilipino Star Ngayon, Enero 16, 2024, p.10

Martes, Enero 14, 2025

Ramboletra

RAMBOLETRA

may nabuo sa ramboletra
mga salitang SOURCE at COURSE na
at ay nagsalitan ba
nilalaro pag nag-iisa

sa nilatag na mga titik
ilang salitang maiisip
o mabubuo mo ng sabik
na sa diwa mo'y nakasilid

nilalaro sa app ng selpon
tila iyan ay isang misyon
na sa diwa ko'y humahamon
paano masasagot iyon

salamat at may ganitong app
na sa puso'y nakagagalak
kung lalasahan mo'y masarap
parang alak na nakaimbak

- gregoriovbituinjr.
01.15.2025

Sabado, Enero 11, 2025

Tanong sa krosword: Ikli ng bakit

TANONG SA KROSWORD: IKLI NG BAKIT

ang kadalasang tanong: Pamalo ng bola
subalit ang tanong ngayon ay kakaiba
tila nadadalian na o nauumay
ang gumagawa ng krosword na anong husay

tatlong titik lamang, Pamalo ng bola: BAT
ngunit ngayon, tila ba tayo'y inaalat
Tatlumpu't Siyam Pahalang: Ikli ng bakit 
BAT pala, sa huntahan narinig malimit

Bat ganyan ka? pinaikling Bakit ganyan ka?
Bat di mo ligawan ang matandang dalaga?
Bat kasi pumunta ka sa gubat na iyon?
Bat mo pinabayaan ang anak mo roon?

bagamat sa panitikan ay di magamit
pagkat pabalbal ang Bat, ayos pa ang Bakit
sa mga awit man, sanaysay, kwento't tula
ay Bakit, at di Bat, di Batman ang makata

maaari ring tanong: Paniki sa Ingles
na tiyak na masasagot mo ng mabilis
Bakit ko gagamitin ang Bat kung di wasto
maliban kung ipampalo ng bola ito

- gregoriovbituinjr.
01.11.2025

* mula sa pahayagang Pang-Masa, 10 Enero 2025, p.7

Biyernes, Enero 3, 2025

Pag tinali, tinalo, tinola ang labas

PAG TINALI, TINALO, TINOLA ANG LABAS

pag tinali, tinalo, tinola ang labas
pulutan sa alak o kaya'y panghimagas
isinabong ang tandang sa labanang patas
subalit sabungero'y tila minamalas
alaga'y ginawang tinola nang mautas

tinali, tinalo at tinola'y tinala
na tila magkakaugnay silang salita
na sa masa ito'y madaling maunawa
tatlong pantig na nilalaro ang kataga
makata ba'y may nakikitang talinghaga

kaytagal mong inalagaan ang tinali
subalit sa sabungan ay agad nasawi
sapagkat pakpak nito'y nagkabali-bali
at pati leeg nito'y nahiwa ng tari
kaya ang tinali sa tinola nauwi

- gregoriovbituinjr.
01.03.2025